Reflü Hastaları İçin Diyet ve Yaşam Önerileri

Mide yanmasında, gıdaların tipinden çok miktarı ve yemekten sonra yatmaya kadar geçen sürenin önemi vardır.

Dolu mide ile yatağa gidilmemelidir.  Ağır ve aşırı yenen akşam yemekleri reflüyü en çok artıran faktördür. Yemek yendikten en az 3 saat geçtikten sonra yatılmalı, akşam yemekleri hafif seçilmelidir. Yatmadan önce zaman geçirilmesi midede bulunan gıdaların sindirilmesine zaman tanır, mide içeriği kısmen boşalır ve yatıldığında yemek borusuna kaçış riskini azaltır. Öğünlerde aşırı yenmemeli, öğünlerde porsiyonların miktarı az tutulmalı, günde 3 ana öğün yerine daha az miktarda gıdanın tüketildiği 4-5 küçük öğün tüketilmelidir. Yemek yavaş, iyice çiğnenerek ve acele edilmeden yenmelidir. Lokmalar arka arkaya hızlıca yutulmamalı, arasında zaman bırakılmalıdır. Yavaş yendiği zaman midenin dolması ve şişkinlik hissinin beyne iletilmesi sağlıklı bir şekilde zamanında olur. Yemek yedikten sonra çatlayacak gibi olmak, yemeğin hızlı yendiğini ve beyne şişkinlik hissi iletilemeden midenin balon gibi aşırı şiştiğini gösterir. Bu durum hem şişmanlığa hem de mide şikayetlerine neden olur. Mide ekşimesini ve yanmasını tetikleyen gıdalardan uzak durulmalıdır. Soğan, nane, çikolata, kahve gibi kafeinli içecekler, narenciye veya meyve suları, domates, yağlı veya baharatlı gıdalar mide yanmasını artırabilir. Kızartılmış tavuk parçaları, cips veya soğan halkaları yanmayı artırır. Tavuğun yağlı olan derisinin soyulması, kızartma yerine buğulama, haşlama veya fırında pişirme tercih edilmelidir. Asidik gıdalar (domates, salça, turunçgiller, sirke) özellikle aç karnına veya akşamları tüketildiğinde mide yanmasını artırır. Asidik gıdaların tüketimi azaltılmalı veya akşam yemeklerinde tüketilmemelidir. Kahve, kola veya karbonatlı midenin asit salgısını artırırken alkollü içecekler de yemek borusundaki kapakçığın çalışmasını azaltarak reflüye neden olur. içecek olarak bitkisel çaylar, süt veya su tercih edilmelidir. Süt akşam içilecekse, yağsa olmalı ve 200 ml’yi aşmayacak şekilde içilmelidir. Nane, yemek borusundaki kapakçığın gevşemesine neden olarak mide yanmasını artırabilir. Nane içeren gıdalar veya içecekler tüketilmemelidir. Çikolata da kapakçığı gevşetip reflü yakınmalarını artırdığı için yenmemelidir. Eğer mide yanmasının nedeni tam bilinemiyorsa, belirtilere neden olabilecek besinleri listelemek için mide yanması günlüğü tutulmalıdır. Az yağ içeren gıdalar tüketilmelidir. Yağlı gıdalar hem reflü yakınmalarını artırır, hem de mide ile yemek borusu arasında gıdaların geri kaçmasını engelleyen kapağın işlevini bozar. Bu konuda çalışmalar ile bu ilişki net konmasa da Minik hasta tecrübeleri yağlı diyetlerin reflü yakınmasını artırdığı görüşünü desteklemektedir. Alkol, yanmayı artırdığı için kullanılmamalıdır. Özellikle şarap, reflü yakınmasına daha fazla neden olur. Stresli bir günün ardından rahatlamak için egzersiz, yürüyüş, meditasyon ya da derin nefes teknikleri kullanılmalıdır. Egzersiz ve yürüyüş akşam yemeğinin sindirimine destek olup reflüyü de azaltır. Çocuklarda az da olsa reflü ve mide yanması görülebilir. Bu çocukların önemli bir kısmında inek sütü alerjisi bulunur. Bazı doktorlar reflü yakınması olan bütün çocukların beslenme listesinden inek sütü ve bundan yapılmış gıdaların çıkarılmasını önerir. İnek sütü yerine alerji riski daha düşük olan ilk tercih eşek sütü veya ikinci sırada keçi sütü tüketilebilir.

YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİ

Göbeği sıkmayacak şekilde rahat ve bol kıyafetler giyilmelidir. Şişmanlarda yemek borusundaki kapakçık zayıflamakta, reflü riskini artıran mide fıtığı daha fazla görülmektedir. Zayıflama ile mide yanması gibi reflü şikayetleri ile yemek borusundaki harabiyet azalabilir. Eğer zayıflanamıyorsa, cerrahi müdahale ile zayıflama reflü yakınmalarını azaltmada çok başarılıdır. Sigara içiliyorsa, bırakılmalıdır. Yemek borusu ile mide arasında bulunan ve mide içeriğinin geri kaçmasını engelleyen kasların görevi sigarada bulunan nikotin tarafından bozulur. Bu da yemek borusuna mide içeriğinin kaçmasına ve göğüste yanma-ekşimeye neden olur. Ortamdaki sigara dumanına maruz kalan bebeklerde reflü yakınması gelişebilir, bu nedenle bebeklerin bulunduğu ortam dahil hiçbir ortamda sigara içilmemelidir. Sigara içen ve reflüsü olanların ilk yapmaları gereken, sigarayı bırakmaktır. Hem reflü hem de sigara içilmesi kanser riskini belirgin olarak artırır. Bazı ilaçlar yakınmaları artırabilir. İbuprofen, aspirin gibi ağrı kesiciler, diazepam, teofilin, nitratlar, nifedipin gibi kalsiyum kanal blokerleri reflü yakınmalarını artırabilir. Bu durumda ilaç değişikliği için doktordan görüş alınmalıdır. Mide yanması olduğu zaman yatağın başı 10-20 cm kaldırılarak baş ve göğüsün ayaklardan daha yüksek olacak pozisyonda olması sağlanmalıdır. Yatağın başını kaldırmak için yatak başının altına tahta veya beton bloklar konabilir. Sadece başın altına yüksek yastık konması yarar sağlamaz, midenin daha da sıkışıp içeriğin kaçmasını artırabilir. Reflü yakınmaları egzersiz esnasında, istirahate göre daha fazla artar. Egzersiz esnasında kalp ile ilişkili olmayan göğüs ağrısı veya mide ağrısı olmasının nedeni budur. Yoğun egzersiz esnasında atletlerde veya insanlarda reflü yakınmaları daha da artmaktadır. Egzersiz sonrası reflü ve mide yanması artıyorsa, yemekten en az 2 saat geçtikten sonra egzersiz yapılmalıdır. Egzersiz esnasında, sıvı kaybını engellemek için bol su tüketilmelidir.