Adana'da Organik Tarım

Organik tarım; üretimde kimyasal girdi ve ilaç kullanmadan yönetmelikler çerçevesinde izin verilen girdilerin kullanımı ile yapılan, üretimden tüketime kadar her aşaması kontrollü ve sertifikalı tarımsal üretim sistemidir.

Organik tarım, ekolojik sistemde hatalı uygulamalar sonucu kaybolan doğal dengeyi yeniden kurmaya yönelik, insana ve çevreye dost üretim sistemlerini içermekte olup, esas olarak sentetik kimyasal tarım ilaçları, hormonlar ve mineral gübrelerin kullanımını yasaklaması yanında, organik ve yeşil gübreleme, münavebe, toprağın muhafazası, bitkinin direncini artırma, doğal düşmanlardan faydalanmayı tavsiye eden, bütün bu olanakların kapalı bir sistemde oluşturulmasını öneren, üretimde sadece miktar artışının değil aynı zamanda ürün kalitesinin de yükselmesini amaçlayan bir üretim şeklidir.

Dünyada Organik Tarım

Tüm dünyada hızla artan organik tarımsal ürünler arasında; genellikle ülkelerin geleneksel ürünleri örneğin Hindistan'da çay, Danimarka'da süt ve süt ürünleri, Arjantin'de et ve et ürünleri, orta Amerika ve Afrika ülkelerinde muz, Tunus'ta hurma, zeytin yağı, Türkiye'de kurutulmuş ve sert kabuklu meyveler organik olarak üretilen ürün olarak ilk sırayı almıştır. Günümüzde, dünyada 110 ülkede organik tarım yapılmaktadır. Dünya organik tarım alanlarının toplam genişliği 26,5 milyon hektar civarındadır. Avustralya 11,3 milyon hektarla en geniş alana sahiptir. Latin Amerika ülkeleri de dünya üzerinde 6,2 milyon ha alan ile organik tarım alanı bakımından önemli bir paya sahiptir. Avrupa ülkeleri ise 6,3 milyon ha alan ve 170.000 işletme ile organik tarım bakımından önemli ülke grubunu oluşturmaktadır.

Türkiye Organik Tarımsal Üretiminin Gelişimi

Başlangıçta sadece 1985 yılında 8 ürüne yönelik yapılan üretim günümüzde 174 ürüne ulaşmıştır. Fındık, ceviz, antepfıstığı, kuru incir, kuru kayısı, kuru üzüm, baklagiller, tıbbi aromatik bitkiler, pamuk, üzümsü meyveler ile yaş meyve sebzenin organik tarım metotlarına uygun olarak üretimi yapılmaktadır. Ülkemizde organik tarım yapılan alanlar 2004 yılı bölgeler bazında incelendiğinde; Akdeniz bölgesi başta olmak üzere sırasıyla Ege Bölgesi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi ilk üç sırada yer almaktadır. Burada gözden kaçırılmaması gereken husus Akdeniz Bölgesinde doğadan toplama alanlarının geniş olmasından dolayı ilk sırayı almış olmasıdır. Sebze, meyve ve tahıl üretim alanları dikkate alındığında sıralamanın Ege Bölgesi başta olmak üzere sırasıyla, Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz bölgesi olarak sıralanacağıdır. Ekonomik gelişmede dezavantajlı bölgelerden olan İç Karadeniz şeridi, İç Anadolu, Doğu Anadolu Bölgesi gibi bölgeler organik tarımda avantajlı bölgeler olarak değerlendirilmektedir. Ülkemizde organik üretim yapan üretici sayısı üretim miktarı, üretim alanları ve ürün çeşitliliği yıllar içinde artış göstermiştir. 1996 yılında 1947 olan organik ve geçiş sürecindeki üretici sayısı 2003 yılında 14.798, 2004 yılında ise 12.806'lara ulaşmıştır. Üretim alanları itibarı ile 1996 yılında 6.789 ha olan üretim alanı 2003 yılında 113.621 ha alana, 2004 yılında 209.573 hektara yükselmiştir. Bu oranla 1996 yılına göre alandaki artış %2987, 2003 yılına göre de %84 olmuştur. Toplam ürün çeşidi 1996 yılında 26 iken 2004 yılında 174 ürüne çıkmıştır. Genel olarak organik tarım artış göstermektedir. Üretici sayısındaki düşüş ise yapılan çalışma ve denetimler neticesinde sistemde faaliyeti olmayan atıl haldeki üreticilerin çıkarılmasından kaynaklanmaktadır.

Adana İlinde Organik Tarım

Adana ili yüzey şekillerinin birçoğunu bünyesinde toplanmış ender yörelerdendir. İçinde farklı bölgeleri barındırması itibarıyla uygulanan tarım sistemlerinin de farklı olmasına neden olmaktadır. Ova kesiminde iklim uygunluğu nedeniyle yoğun tarım sistemlerinin uygulanması, yılda 2-3 kez ürün alınması, dağlık kesimde tek ürün, bazı bölgelerde nadas sisteminin uygulanması da Adana’nın il olarak tarımsal yapı farklılığını ortaya koymaktadır. Bölgedeki sulu tarım alanlarının fazlalığı yılda 2-3 kez ürün alınması, ikliminin uygunluğu yoğun tarım girdilerinin kullanılmasına sebep olmaktadır. Özellikle insan sağlığı ve çevre açısından en tehlikeli girdilerin başında olan pestisit ve suni gübrelerin kullanımı bu bölgede çok yoğundur. Bu durum bölgede ekolojik tarım yapmayı kısıtlayabilecek en önemli faktörlerin başında gelmektedir. Bölgede kısmen zararlı populasyonunun az ve zirai ilaçlamanın yapılmadığı, suni gübrenin kullanılmadığı kuru pamuk alanlarının ileride ekolojik tarım için düşünülebilir. Adana ilinde şu an; zararlı yoğunluğunun en az ve sulu alan darlığı olmasından dolayı zirai mücadelenin diğer tarımsal ürünlerde de asgari seviyede yapıldığı Karaisalı, Kozan ve İmamoğlu ilçelerinin dağlık bölgeye yakın etek kısımlarındaki kuru pamuk alanları ekolojik tarıma uygundur. Organik tarımın başarıya ulaşabilmesi için ayrıca pazarlama mekanizmasının çok iyi kurulması ve ulaşım probleminin ortadan kaldırılması gerekmektedir. Organik tarım yetiştirilme tekniklerinin ve esaslarının çiftçilere öğretilmesi ve benimsenmesi için yayım çalışmalarının hızlandırılarak pilot bölgelerde uygulamaya başlanması gerekmektedir. 2004 yılı kasım ayı itibariyle Adana iline bağlı Kozan, Seyhan, Karaisalı ve Aladağ ilçesinde farklı ürünlerde gerek üretici adına gerek firma adına sözleşmeli üretim yapılmaktadır. Kozan’da 960 dekar turunçgil, Seyhan’da 15 dekar çilek, 5 dekar böğürtlen, 10 dekar kayısı, Karaisalı’da 25 dekar üzüm, 20 dekar Kayısı, 13 dekar nar, 18 dekar şeftali, 60 dekar zeytin, 1 dekar badem, Aladağ’da ise 40 dekar sebze olmak üzere sözleşmeli üretim yapılmaktadır.