Adana: Zenginliği Adında Gizli

Adana'nın eski çağlara ait tarihi hakkında kesin bilgi bulmak güçtür. Ancak bununla birlikte Adana'nın kuruluşu bazı mitolojik olaylarla ve söylencelerle günümüze kadar süregelmiştir.

Bunlardan en yaygın olanı, Bizanslı İstefan Adana'yı Tarsus'la harbeden Adanos ve Saros adında iki kardeşin kurdu­ğunu ve bunlardan Adanos'un ismini şehre ve Saros'un da ismini nehire koyduklarını yazmaktadır. Her ne kadar bu bir mitolojik hikâye olsa da Adana'nın eski bir yerleşim bölgesi olduğunu belirtmesi bakımından ilginçtir. Adana'ya ait ilk kesin bilgi ve belgelere, Hitit devletinin başkenti Hattuşa'da (Boğazköy) çıkan kaya tabletlerinde rastlanmaktadır. Hititler, Çukurova'nın bütününü URU ADANIA (Adana yöresi) olarak adlandırmışlardır. M.Ö 1650 yılında Hitit ve Kizzuvatna kralları arasında yapılan antlaşmada ADANIA ismi geçmektedir. Eski bir Kilikya masalına göre de bütün Çukurova şehirlerini ve dolayısiyle Adana'yı ilahlardan Sandon kurmuştur. Mitolojide Gök ilâhı Uranos'ın oğullarındandır. Karatepe kitabeleri ise Hitit İmparatorluğu'nun yıkılışından sonra M. Ö. 750 tarihlerine doğru Orta Kilikya'da krallık eden Asitavanda'nın kendisine Danuna (Adana ovası halkının) hükümdarı dediğini göstermek­tedir. Kuruluş tarihi efsanelere karışan Adana'nın Hititler zamanında Kizzuvatna krallığının bir şehri olduğunu ve bu devletin yıkılışından asırlar sonra kral Asitavanda'ya ünvan verdiği anlaşılmaktadır. M.S 120 ve 135 yılları arasında Roma eyaletlerini dolaşan imparator Adrian'ın (Hadrianus) Adana'yı da ziyaret ederek Adana isminin de tıpkı Edirne gibi Adrian'dan geldiği sanısını düşürmüştür. Ramazanoğulları Beyliği ve Osmanlılar zamanında da Adana; Erdene, Edene, Ezene, Azana ve Batana olarak adlandırılmıştır.