A. Turan Oflazoğlu

Oyun yazarı, çevirmen. 17 Şubat 1932, Adana doğumlu. Bünyan İlkokulu, Gedikpaşa Ortaokulu, Vefa Lisesi (1951), İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Filolojisi ve Felsefe Bölümleri (1960) mezunu. İlkokuldayken kendi yaptığı Karagöz figürleriyle kasaba halkına temsiller verdi. Washington Üniversitesinde oyun yazarlığı ve tiyatro dersleri gördü (1963-64). ABD’den dönüşünden sonra bir süre TRT İstanbul Radyosu tiyatro bölümünde dramaturg olarak çalıştı. Konusunu, Osmanlı tarihinden aldığı ve bir bölümü televizyona uyarlanan oyunlarıyla tanındı. Oyunları Devlet Tiyatrolarında sahnelendi. İlk oyunları Keziban ve Allah’ın Dediği Olur, yazdığı yer olan Amerika’da yazarın İngilizceye çevrisiyle oynandı. Kafka, Nietzsche, Rilke, Shakespeare, Lorca gibi yazarlardan çeviriler yaptı.

Deli İbrahim oyunu ile Türk Dil Kurumu 1968 Tiyatro Ödülünü, IV. Murat ile TRT 1970 Sanat Ödülleri Yarışmasında Başarı Ödülünü, Kanlı Düğün (Lorca’dan çeviri) ile 1979-80 Avni Dilligil Ödülünü, Kösem Sultan’la 1982 Avni Dilligil Tiyatro Ödülünü, Cem Sultan’la Enka Sanat Ödülünde mansiyon, Kanuni Süleyman ile 1996 Atatürk Kültür Merkezi Ödülünü, 2001’de Türkçeyi En İyi Kullanan Yazar ödülü kazandı. Uluslararası Tiyatro Enstitüsü, Televizyon ve Tiyatro Yazarları Derneği üyesidir.

“Oflazoğlu, büyük bir tiyatro yazarı. Çağdaş Türkiye böyle bir sanatçıya sahip olmakla övünmelidir.” (Mehmet Kaplan)

“Türkçeyi böylesine güzel kullanan bir tiyatro adamı gerçekten azdır.” (A. Özkırımlı)

“Denilebilir ki, Yahya Kemal Be-yatlı’nın şiirimizde yaptığı büyük sentezden sonra, tiyatroda bu yenilik sadece Oflazoğlu tarafından gerçekleştirilebilmiştir.” (İnci Enginün)

“Yeni bir Sokrates’ti bu, birçok yönüyle Türk olan bir Sokrates... Kişi Turan Oflazoğlu’nda bir apayrı varıyor tadına Türkçenin. Kitapları bir değil çokça okunmalı derim. Oyunun kurgusu üzerine okunmalı, içeriği için okunmalı ve Türkçenin tadına varabilmek için okunmalı. Onda Türkçe yüceliyor.” (Mehmed Can)

“Oflazoğlu’nun manzum tragedyası Deli İbrahim, oyun yazarlığımıza saygınlık getiren, onun yarınına umutlarımızı pekiştiren bir aşama oluyor. Bu eserle tiyatronun Hamlet, Caligula, IV. Henry gibi bilinçli delilerine bir yenisi katılmış oluyor.” (Metin And)

“Görülüyor ki; IV. Murat trajedisi bir kader oyunudur ve Turan Oflazoğlu, Osmanlı Tarihinin bu anarşik devrinden yalnız tarihsel bir facia değil, bir insan alınyazısının acılarını da çıkarmıştır.” (Halit Fahri Ozansoy)

“Turan Oflazoğlu büyük bir tiyatro yazarımızdır. Onu ancak Shakespeare ile ölçebiliriz.” (Muzaffer Buyrukçu)

ESERLERİ:

OYUN: Keziban (1967), Allah’ın Dediği Olur (1967), Güzellik ile Aşk, Deli İbrahim (1967), IV. Murat (1970), Sokrates Savunuyor (1971), Genç Osman (1979), Elif Ana (1979), Kösem Sultan (1980), Fatih (Bizans Düştü adıyla, 1981), III. Selim (Kılıç ve Ney adıyla, 1983), Sinan (1988), Gardiyan (1989), Dörtbaşı Mamur Şahin Çakırpençe (2 perde, 1991), Atatürk (oratoryo metinleri), Şenlik (bale), Cem Sultan, Olimpiyat (bale), Kanuni Süleyman, Yine Bir Gülnihal, Korkut Ata, Yavuz Selim (2. bas. 2003).

ŞİİR: Sevgi Hakanı (1986), Fetih (1992), Dörtlükler.

DENEME: Shakespare (1977), Moliére (1978), Mutlak Avcıları.

ÇEVİRİ: Dibbuk (S. Anski’den), Ceza Sömürgesi (Kafka’dan), Kafka ile Konuşmalar (Gustav Janouch’tan, 1966), Yedinci Mühür (İngmar Bergman, 1966), Seçme Şiirler (Rilke’den, 1977), Duino Ağıtları (Rilke’den, 1978), Böyle Buyurdu Zerdüşt (Friedrich Nietzche’den), Seçme Şiirler (Hölderlin’den), Baba (August St-rindberg’ten), YedinciMühür (Ingmar Bergman’dan), Bernardo Alba’nın Evi - Kanlı Düğün (F.G. Lorca’dan), Othello (Shakespeare’den, 1965), Romeo ile Juliet - Kış Masalı (Shakespeare’den).

SENARYO: Topkapı (1992), Mütarekeden Büyük Taarruza (1994).