FEKE'NİN TARİHİ
Feke ilk çağlardan günümüze kadar bir çok kavim ve Devletlere yerleşim alanı olmuştur. Feke’ nin MÖ. 16. yy.’ da Hititlerin hakim olduğu bir federasyon bölgesinde kurulduğu söylenti edilmektedir. Son senelerde Kayseri Kültepe ve Osmaniye Karatepe tablet ve yazıtlarından anlaşıldığına göre idare yeri Mezopotamya da ki Asur şehiri olan, Asur Devleti yurttaşlarından oluşan tüccarlar mö.19.yy. ve 18.yy.’ da Kültepe ve etrafı ile Anadolu’ nun fark yerlerinde ticaret sömürgeleri kurarak iyi örgütlenmiş bir Pazar ağı geliştirmişlerdir. Mö.19.yy’ da Asur ticaret sömürgelerinin oluşturduğu Pazar ağında: İç Anadolu’ nun yüksek Platoları ile Klikya Ovası arasındaki irtibatı sağlayan bir geçit olması ve bu rotadan geçen ticaret kervanlarının güvenliğini ve denetimini sağlamak emeliyle hakim noktalara karakollar heyetmiştir. Feke mö.6.yy.’ da Perslere, mö.333 seneninde ise Persleri yenen Büyük İskenderin eline geçmiştir. İskender’ den sonra mö.1.yy. sonlarına doğru Roma İmparatorluğuna, daha sonraları Bizanslıların eline geçmiştir. 1375 seneninde Mısır Memluklarının işgali ile Ermeni hakimiyetine bitirildi. Vahka(Feke) Yavuz Sultan Selim’ in 1517 seneninde Mısır seferi esnasında Osmanlı Devleti tarafından feth edilmiştir. Sonraki senelerde Yüreğir Türkmen Beylerinden Ramazanoğlu ailesinin idaresine girmiştir.
19 asrın sonlarında Osmanlıların Klikyayı ele geçirmeleri üzerine birtakım derebeyleri ortaya çıkmıştır. Bunlardan Kozanoğulları Kozan’da idi ve askerleri Feke havalisinde bulunuyordu. 1. Dünya Savaşı esnasında Fransızların Maraş-Antep ve Adana’yı işgalini fırsat bilen Haçin ve Feke Ermenileri buralarda bulunan Türklere,Fransızların tahrikiyle akla hayale gelmedik eziyetler yapmaya başlamışlardır. Kozan’ın Fransızlar tarafından işgal tarihi olan 1919 senesi Feke’nin de işgali demektir. Gerçi Feke’ye işgal kasıtıyla direk bir Fransız askeri kuvveti gelmemiş olmakla birlikte,Fransız askerinden güç alan Ermeniler Türklere eziyete ve işgal hareketine başlamıştır. Ermenilerin bu hareketlerini önlemek için Kaymakam Haysiyet Bey şehrin ileri gelenlerini ve halkı silahlandırarak bunlarla mücadeleyi başlatmıştır. Ermeni vahşeti kısa vakitte ulusal bir ayaklanmaya kapı aralamıştır. Feke’nin bu vahşetten kurtuluşu 1920 seneyin Mart ayına rastlar. Arap Ali kumandasındaki kuvvetlerin Feke’ye girmesiyle Feke’nin kurtuluşu gerçekleşmiştir. Fekeliler her sene 22 Mart tarihini kurtuluş günü kutlamaktadır. Feke şimdiki yerine,Feke Kalesinin bulunduğu ‘’Daha önceki Feke’’ den 1943 yılında nakledilmiştir. Feke yurdumuzun güneyinde İç Toroslara doğru uzantısı olan bir bölgede heyetmiş,Adana şehrine bağlı bir ilçedir. İlçede 28.03.1980 tarihinde büyük bir su baskın afeti yaşanmıştır.
COĞRAFİ KONUMU Feke İlçesi: 36-37 kuzey enlemleri ile 34-35 doğu meridyenleri arasında Akdeniz Bölgesinin kuzey doğusunda bulunmaktadır. Vasati yükselti 620 m.dir. Adana'nın en daha önceki ve turizme açık İlçelerinden biridir. İlçenin kurulduğu yer; Toros dağlarının eteklerindedir. Doğusu Saimbeyli ve Sumbas İlçeleri, batısı Yahyalı İlçesi, kuzeyi Develli ve Saimbeyli, güneyi Kozan İlçesi ile çevrili olup, yüzölçümü 1335 Kilometre² dir. Adana' ya uzaklığı ise 122 Kilometre. dir. Kayseri'ye 230 Kilometre, Kozan' a 48 Kilometre. dir. Feke; Kozan, Tufanbeyli, Kayseri kara yolu üzerinde Feke(Asmaca) çayının iki yakasına heyetmiş yedi semtten oluşmaktadır. Nüfusu 5250' dir.
DAĞLARI: Feke engebeli araziler üzerine heyetmiştir. Sarp dağlar çoğunlukta olup, çok geniş bir orman alanına sahiptir. Seyhan nehrini oluşturan kolları tarafından yarılmış derin vadilere sahiptir. Dağlarla kaplı alanlar vadilerin bittiği 700 m.den başlayarak düzenli bir şekilde yükselir. En yüksek dağı Tahtafırlatan (Bakırdağı)' dır. Denizden yüksekliği 2495m.'dir. Feke Dağı 1838 m., Çidemdağı 1804 m., Tekeç (Yaradan) Tepesi 1622 m., Çağılsaklar dağı 1588 m., Aslantepe 1319 m., Kabaktepe 1505 m. dir. Birbiri ardınca sıralanmış irili ufaklı tepeler tek ve sıra dağları oluşturmaktadır. Bu tepelerin ve dağların üzerleri kayalık olan yerleri hariç sık ormanlarla kaplıdır. Bu dağlar çoklukla genç ve volkanik oluşumlardır. Kızılçam, karaçam, sedir, ardıç, meşe, gibi ağaçların oluşturduğu nebat örtüsü hakimdir.
AKARSULAR: Feke İlçesi akarsu itibariyle oldukça zengin bir konuma sahiptir. Bu akarsuların bir bölümü ana kaynak olup, bir bölümü da bu kaynakları besleyen dereciklerden oluşmaktadır. Başlıca akarsular şunlardır:
GÖKSU: Seyhan'ın en gür kollarından biridir. Kaynağını, Tufanbeyli dolaylarında Tahtalı dağlarından alır. Sarız Çayı ile birleşerek, Saimbeyli hududundan İlçemiz hudutlarına giren Seyhan nehrinin kolu olan Göksu Irmağı Feke'de en uzun izleyen akarsudur. Her mevsim bol sulu ve akımı fazladır. İlçesi dar ve derin vadilerle geçerek, Karsantı (Aladağ) İlçesi yakınlarında Zamantı Suyu ile birleşerek Seyhan Nehrini oluşturur.
İklimi: Feke Akdeniz Bölgesinde bulunmasına karşın, dağların denize paralel olarak uzanması nedeni ile tipik Akdeniz İkliminden uzaktadır. Kısmi karasal İklimi görülmektedir. Feke' de kışlar yağışlı (kar ve yağmur), yazları yarı kurak ve serin geçer. Kışın 0-10 derece, yazları ise İlçe merkezinde 30 - 40 derece, yaylalık ve köy yerlerinde ise 15 - 20 derece olup, son derece yayla turizmine elverişli bir konuma sahiptir.Yağışlar genel olarak kışları ilçe merkezine 10 - 15 santimetre., yüksek kesimlere ise 1 - 1,5 m.ye varan kar yağışı almaktadır. Yağmur ise metre kareye 20 - 30 kilogram. düşmektedir.
BİTKİ ÖRTÜSÜ: İlçemiz bitki örtüsü istikametinden, Akdeniz Bölgesi de dahil olmak üzere, Türkiye'de ehemmiyetli bir konuma sahiptir. Konum bakımından İskenderun Körfezi'nin tam karşısında bulunması deniz üzerinden gelen nemli ve ılık havanın İlçe hudutları içine kadar sokulmasına olanak sağlar. Bu yüzden hem yağış hem de sıcaklık üzerinde pozitif tesir sağlayarak zengin ve gür bitki örtüsüne sahip olması neticenini doğurur. Bölgede bitki örtüsünden yoksun olan yeri görmek hemen hemen imkansızdır İklim ve rakımın sağladığı konum itibariyle 700 m.den başlayarak, Karaçam, Ardıç, Göknar, Sedir, Kızılçam gibi iğne yapraklı ağaç türlerinin yoğun olması neticenini doğurur. İğne yapraklı ağaç türlerinin yanı sıra, yüksekliği az olan yerlerde yaygın olarak, Meşe, Gürgen, Karaca, Çınar gibi geniş yapraklı ağaç türleri sıkça bulunur. İğne yapraklı ve geniş yapraklı ağaç topluluklarını iç içe görmek olasıdır. Ayrı olarak yöremizde Akdeniz'in tipik bir nebat örtüsü olan Maki nebat topluluğuna Yabani Zeytin, Tesbi, Zakkum, Fındık, Melengiç, Karaçalı, Alıç, Akasya, Kızıl Kiraz, Yabani Armut, Hartlap, Pıynar, Kesme, Şimşir da rastlanmaktadır. Bunların yanında insan eliyle yetiştirilen; Ceviz, Erik, Hurma, Nar, Kiraz, Dut, Kavak, Maya (İncir), Şeftali, Armut, Ayva, Zeytin, Nar, Elma, Kayısı, Fındık, Antep Fıstığı, ve Asma çeşitleri yetiştirilmektedir. Bu tür orman altı otsu nebatlar, İlçe ekonomisine büyük kazanç sağlamaktadır.