Adana'daki Ekonomi

Tarım: Türkiye’nin en gelişmiş tarım bölgesi olduğu gibi, modern tarım ağaçlarının en çok kullanıldığı ildir. Yüzölçümünün % 39’u tarıma elverişli ve çok bereketlidir.

Adana’nın bereketli ovalarından; traktör, diğer modern tarım araçları, sulama, gübreleme, ıslah edilmiş tohum ve ilaçlama ile senede bir kaç defa ürün alınmaktadır. Sulanan araziler her sene artmaktadır.

250 bin tona yaklaşan saf pamuk ile Türkiye’nin pamuk üretiminin dörtte biri buradan sağlanır. Pamuğun Akala ve Cocker türleri yetişir. Adana, pamuk ambarı olduğu gibi; tahıl, susam, kavun, karpuz, turfanda, sebze, arpa, yulaf, baklagiller, şeker kamışı, üzüm, incir, tütün, pirinç, yer fıstığı ve turunçgiller bakımından da önemli bir yer tutar.

Hayvancılık: Hayvancılık tarım kadar önemli değildir. Mer’a ve otlaklar azdır. Hayvancılık daha çok Toros dağları yamaçlarında görülür. Koyun, kıl keçisi, sığır, at ve deve yetiştirilir. Arıcılık da gelişmiştir.

Adana ili genelinde hayvan mevcudu ilin coğrafi durumu, iklim şartları ve tarımsal karakterine göre değişiklik göstermektedir. Ova kısımlarında tüm alanlar ekime ayrıldığından daha çok ahır hayvancılığı yapılmaktadır. Şehir merkezine yakın yerlerde besi hayvancılığı ve tavukçuluk, dağlık ve ormanlık yerlerde ise koyun ve keçi beslenmektedir. Adana’dan komşu il ve ülkelere her zaman hayvan sevkiyatı yapılmaktadır. Bunun yanında %80 oranında Doğu ve Güney Doğu Anadolu Bölgesinden canlı hayvan ve ürünlerinin girişi yapılmaktadır. Özellikle kurban bayramı döneminde bu oranın arttığı görülmektedir. Kaçak girişlerin engellenememesi sağlıklı değerlere ulaşılmasını zorlaştırmaktadır.   Adana ili genelinde hayvan mevcudu ilin coğrafi durumu, iklim şartları ve tarımsal karakterine göre değişiklik göstermektedir. Ova kısımlarında tüm alanlar ekime ayrıldığından daha çok ahır hayvancılığı yapılmaktadır. Şehir merkezine yakın yerlerde besi hayvancılığı ve tavukçuluk, dağlık ve ormanlık yerlerde ise koyun ve keçi beslenmektedir. Adana’dan komşu il ve ülkelere her zaman hayvan sevkiyatı yapılmaktadır. Bunun yanında %80 oranında Doğu ve Güney Doğu Anadolu Bölgesinden canlı hayvan ve ürünlerinin girişi yapılmaktadır. Özellikle kurban bayramı döneminde bu oranın arttığı görülmektedir. Kaçak girişlerin engellenememesi sağlıklı değerlere ulaşılmasını zorlaştırmaktadır.

Ormancılık: Ormanların çoğu dağların Akdeniz’e bakan yamaçlarında bulunur. Karaisalı, Saimbeyli ve Kozan’da orman zenginliği fazladır.

Ormanlardan her sene 150 bin metreküpten fazla tomruk ve 370 bin metreküp civarında yakacak odun elde edilmektedir.

Madenleri: 1960 senesinde kuzeyindeki Bulgar dağında petrol bulunmuştur. Karaisalı’da amyant, linyit, çinko ve krom, Kozan ve Osmaniye'de linyit yatakları vardır.

Metalik madenler içinde krom, demir ve manganez, kurşun, çinko, enerji hammaddelerinden kömür ve endüstriyel hammadde kaynaklarından kuvars ve kuvarsit, kil, barit, kireçtaşı ve kum agregası ve pomza bu zenginliklerin başında gelmektedir.

Krom madenciliğinde Türkiye genelinde 4. bölgeyi oluşturan Adana ili, komşu olduğu Mersin ve Hatay limanlan sayesinde önemli ihraç potansiyeline sahiptir.

Bugüne kadar maden ürünleri içinde Adana'ya en fazla döviz kazandıran kromitin son yıllarda düşen fiyatları sebebiyle şu anda durma noktasında görünmesine rağmen, yakın gelecekte kromit madenciliğinde bir canlanma beklenmektedir.

İl içindeki ikinci derecede öneme sahip demir ve manganez de özellikle İsdemir için üretilmektedir. Son yıllarda yanlış politikalar yüzünden ithal cevhere yönelen İsdemir'in yerli cevhere gereken önemi vermesi kaçınılmaz olup, bu sektörde canlanma olacağı beklenmektedir

Tufanbeyli ilçe sınırları içinde yer alan ve termik santral kurmaya uygun 300 milyon tondan daha büyük bir rezerve sahip ortalama 1100-1300 kcal/kg'lık linyit yatakları ihale aşamasındadır. Adana ili için yine önemli miktarda kuvars kumu ve kuvarsit yatakları bulunmuş olup, Mersin'deki Anadolu Cam Sanayi, İzocam gibi sanayi kuruluşlarına uzun süreli potansiyel yaratmaktadır. Aynı şekilde kırmataş teknolojisine uygun çok fazla kireçtaşı ve beton agreası bulunan Adana'da çok iyi kalitede olmasa da ihtiyaçları fazlasıyla karşılayacak kil yatakları da mevcuttur. Adana il sınırları içinde Türkiye rezervinin %7,4'ünü oluşturan pomza yatakları da geleceğe yönelik önemli bir hammaddedir. Sonuç olarak 21. yüzyıla girerken Adana madencilik sektöründe de iddialı olabilecek ve ülke ekonomisine katkılar sağlayacak potansiyele sahiptir. Enerji açığını kapatmak amacıyla çevre dostu domestik yakıt üretimine elverişli kaliteli kömür ithalatı da Adana il sınırları içerisindeki Toros Gübre ve Kimya Sanayi limanından gerçekleştirilmektedir.

Enerji: Bölgedeki hidroelektrik ve termik santrallerinin senelik elektrik istihsali 7,5 milyon kwh olup santraller şunlardır: Seyhan, Aslantaş, Kadıncık I ve II hidroelektrik santralleri ile Mersin termik santrali.

Sanayi: Adana tarımda olduğu gibi sanayi sektöründe de çok gelişmiştir. Türkiye’nin imalat sanayii bakımından dördüncü gelişmiş ilidir.

Çeşitli dokuma ve giyim eşyası, kort bezi, pamuk ipliği, bitkisel yağ, sabun, un, deri, tütün, kereste, çimento, makarna, konserve, kimyevi maddeler, kauçuk, tarım alet ve makine, inşaat makineleri, taşıma araçları, yedek parça, klima cihazları, polimer ve suni elyafın ana maddesi olan “DMT”, gıda ve mensucat maddeleri fabrikaları ile en önemli sanayi bölgelerimizden biridir

Ulaşım: İstanbul-Bağdat demiryolu hattı Adana’dan geçer. Ceyhan ile Osmaniye arasındaki Toprakkale istasyonundan ayrılan bir hat İskenderun’a iner.

İç Ticaret:Karayolu ile İç Anadolu’ya, Gaziantep üzerinden Güneydoğu Anadolu’ya, Malatya üzerinden de Doğu Anadolu’ya bağlanır. Aydın, Isparta, Antalya, E-24 karayolu ile Adana’ya bağlanır.

Karataş İskelesi, Mersin ve İskenderun limanları ile deniz yolundan birçok bölgeye bağlanmış olur.

Adana’da, Adana ve İncirlik (askeri) olmak üzere iki büyük havaalanı vardır.

İlde tarımın gelişmiş olması nedeniyle iç ticaretinin ağırlığını tarım ürünleri, pamuk, çiğit, tekstil ürünleri, yağlar, sebze ve meyve oluşturmaktadır. 

Ticaretteki büyüme beraberine değişim ve gelişimi getirmekte olup, bunun sonucunda hızlı bir şirketleşme olgusu yaşanmaktadır. 1985 yılında 1.700 olan şirket sayısı 1997 yılında 12.000'e ulaşmış, günümüzde ise 20.000'i aşmıştır.

Dış Ticaret:

İhracat: İhracatın önemli bölümünü pamuk ve tekstil ürünleri ile meyve ve sebze ürünleri oluşturmaktadır. İlde en çok ihracat yapıln ülkeler Almanya, İtalya, İngiltere, Ürdün, İran, Irak, Suudi Arabistan, Kuveyt, Kıbrıs ve diğerleridir. 2000 yılında Adana ilinden yapılan ihracat 700.000.000 USD civarında iken bu rakam 2005 yılında 1.500.000.000 USD'yi geçmiştir. İhracat yapan sektörler içerisinde başı tekstil, elektrikli aletler ve otomotiv sektörleri çekmektedir. İldeki ihracatçı firma sayısı 2004 yılı itibarıyla 571'dir.

İthalat: İthalatın ağırlığını sanayi için makinalar ve yedek parçalar oluşturmaktadır. En çok ithalat yapılan ülkeler Almanya, İngiltere, İtalya, Fransa, Hollanda, Danimarka, Finlandiya, Belçika, ABD, Azerbaycan, Makedonya, Japonya, Kore, Çek Cumhuriyeti, Avustralya, İran, Suudi Arabistan'dır. 2004 yılı itibarıyla Adana ili firmalarınca gerçekleştirilen ithalat 496.000.000 USD civarındadır.

Turizm:Adana turizm değerleri bakımından, doğal güzellikleri ve geçmişte çeşitli uygarlıkların hüküm sürdüğü bir bölge olması nedeniyle büyük değer taşımaktadır. İlde çok sayıda tarihi kale, köprü, cami, kilise, ören yeri, han ve hamam bulunmaktadır.

Adana ili içinde bulunan müzeleri ile tarih ve kültür turizmi için bir çekim merkezi olurken, yine barındırdığı cami ve kiliseler ile de inanç turizmine büyük katkılar sağlamaktadır. Toroslarda bulunan yüksek bölgeler de doğa yürüyüşleri, akarsularında rafting sporu, büyük ve ıssız ormanlarında av turizmi yapılmaktadır. Sıcak yaz aylarında yayla turizmi ise giderek rağbet gören bir turizm dalıdır. Adana mağara ve kanyon turizmi için dünya da çok nadir rastlanan güzelliklerle doludur.

160 km uzunluğunda olan Adana’nın kıyı şeridini 45 km’si kumul, sulak, sazlık ve benzeri doğal alanlar oluşturmaktadır. Bu alanların en büyükleri Seyhan nehrinin meydana getiriği Tuzla ve Akyatan gölleriyle, Ceyhan nehrinin oluşturduğu Akyayan gölü ve Yumurtalık dalyanıdır. Bu iki bölge ekolojik yönden çok zengin bir yapıya sahiptir. Bu bölgelerde doğal ortamlarında nadir rastlanan kuşlar ile deniz ve kara canlıları yaşamaktadır. Çukurova’da yazların sıcak ve kurak geçmesinden dolayı yayla turizmi ilde oldukça gelişmiş durumdadır. Yöre halkı yaz mevsimlerinde yaylalara çıkmaktadır. Bu yaylaların en önemlileri; Bürücek, Hamidiye, Fındıklı, Asar, Asmacık, Armutoluk, Belemedik, Kızıldağ, Meydan ve Çamlıyayladır. Mağara ve Kanyon turizmi açınsından ise Aladağda bulunan Bığbığ mağrası doğal güzellikleri ile mağra turizmi için çok uygun bir yapıya sahiptir. Feke'de bulunan Göksu ırmağının oluşturduğu vadi de özellikle kanyon turizmi için çok önemli bir nitelik taşımaktadır. Adana'da av turizmi de çok önemli bir yer tutmakta olup Toros dağlarında dağ keçisi, alageyik, yaban domuzu, keklik, üvelik, bıldırcın, tavşan, yaban ördeği, yaban kazı gibi hayvanların avları mevsimlerine gore yapılmaktadır. İlde deniz avcılığı da gelişmiştir. Yumurtalık'ta Çamlık ve Yerkuma, Karataş'ta Akyatan, Tuzla ve Burma boğazı dalyanlarında kefal, levrek, çupra, lagos, dil balığı, kara kulak, mercan ve karides avı ile baraj göllerinde sudak, sazan, yayın (gelebicin), yılanbalığı avı yapılmaktadır.     Göl ve Su Sporları Turizmi Seyhan, Çatalan, baraj gölleri su sporlarının gelişmesi için oldukça uygundur. Adana Seyhan Barajında her sene off-shore yarışmaları düzenenmektedir. İli ziyaret edenleri ağırlamak üzere bir adet beş yıldızlı, üç adet üç yıldızlı, altı adet iki yıldızlı, bir adet bir yıldızlı ve bir adet de motel olmak üzere toplam 14 adet turizm bakanlığı belgeli otel bulunmaktadır. Bu otellerde toplam yatak kapasitesi 975 sayısına ulaşmıştır. İlde 30 adet seyahat acentası faaliyet göstermektedir.