Tıp dilinde anemi olarak adlandırılan kansızlık, alyuvar olarak adlandırılan kırmızı kan hücrelerinin kanda eksik olarak bulunmasıdır. Alyuvarlar insan sağlığı açısından oldukça önemli bir yere sahiptir.
Kemik iliğinde üretilen alyuvarlar, içeriğindeki hemoglobin proteini sayesinde bütün vücuda oksijen taşır. Demir eksikliği, regl dönemi, beslenme alışkanlıkları ve kronik hastalıklar gibi birçok nedene bağlı olarak kansızlık oluşabilir. Kansızlığın temel nedenlerinden biri demir eksikliğidir. Demir eksikliği sonucunda alyuvarlar içinde yeterince hemoglobin üretilemez. Demir eksikliğinden kaynaklanan kansızlık problemi demir eksikliği anemisi olarak adlandırılmaktadır. Ancak demir eksikliği anemisinin de birçok nedeni bulunmaktadır. Demir eksikliği anemisinin en yaygın nedenlerinin başında regl dönemi gelmektedir. Regl dönemini ağır ve uzun geçiren kadınların çoğunluğunda demir eksikliği anemisine rastlanılır. Ayrıca hamilelik döneminde demir eksikliği problemine sıkça rastlanılır. Bebeğin yeterli oksijen alabilmesi ve beslenebilmesi için ekstra demire ihtiyaç vardır. Bunun sonucunda ise hamilelik döneminde demir eksikliği anemisine sıkça rastlanılır. Bu nedenle hamileler gebeliğin 20. haftasından itibaren demir takviyesi alırlar. Kansızlığın temel nedenlerinden bir diğeri ise vitamin eksikliğidir. B12 vitamini, folik asit ve demir yetersizliğinden kaynaklanan kansızlık probleminin tedavi edilmemesi durumunda ciddi sağlık sorunları ile karşılaşılabilir. Ayrıca birçok kronik hastalık karşısında kansızlık problemi ortaya çıkabilir.
Kansızlık Belirtileri Nelerdir?
- Güçsüzlük
- Yorgunluk
- Çabuk yorulma
- Dikkat eksikliği
- Üşüme
- Bağışıklık sisteminin zayıflaması
- Dilin şişmesi, kızarması, çatlaması veya kabarcık oluşması
- İştahsızlık
- Kabızlık
- Nefes almada güçlük
- Çarpıntı
- Yutkunma zorluğu
- Tırnak çatlakları ve tırnakların kaşık şeklini alması
- Ağız kenarının çatlaması
- Saç dökülmesi
- Kansızlık Belirtileri
Kansızlığa İyi Gelen Besinler Nelerdir?
Kuzu Ciğeri
Kansızlık problemine karşı tüketilmesi önerilen besinlerden biri olan kuzu ciğeri, içeriğindeki vitamin ve mineraller sayesinde vücut sağlığına önemli katkılarda bulunmaktadır. Bol miktarda B12 vitamini içeren kuzu ciğeri, A vitamini, K vitamini, B6 vitamini gibi diğer önemli vitaminleri de içermektedir. Kuzu ciğerinin içeriğindeki önemli vitaminlerin yanı sıra çinko, bakır, manganez ve selenyum gibi önemli mineraller de bulunur. Uzmanlar 100 gr kuzu ciğeri tüketimi ile günlük demir ihtiyacının yarısının karşılanabileceğini belirtmektedir.
Kuzu Eti
Kuzu ciğeri gibi kuzu etinde de bol miktarda B12 bulunmaktadır. 100 gr kuzu eti ile günlük demir ihtiyacının %9’unu karşılayabileceğiniz gibi B12 vitamininin ise %39’unu karşılayabilirsiniz. Ancak kuzu eti yüksek miktarda doymuş yağ içermektedir. Bu nedenle kuzu eti tüketiminden önce mutkala doktorunuza danışmalı ve aşırı tüketimden kaçınmalısınız.
Sığır Eti
İçerisinde birbirinden önemli vitamin ve minerali birlikte barındıran sığır eti, 100 gr tüketilmesi halinde günlük demir ihtiyacının %11’ini karşılamaktadır. Sığır eti, selenyum, magnezyum, potasyum, kalsiyum ve fosfor ve çinko gibi önemli minerallerin yanı sıra B12 ve B6 gibi vitaminleri de ieçrmektedir.
Tavuk
Kansızlık nedenlerinin başında gelen B12 ve demir vitamini eksikliklerini tavuk tüketimi ile ortadan kaldırabilirsiniz.
Uskumru Balığı
Ton balığı, sardalya ve somon gibi balıklar kansızlık tedavisine önemli katkılarda bulunmaktadır. Ancak uskumru balığı tüketimi ile günlük demir ihtiyacınızın 3 katı kadar fazlasını karşılayabilirsiniz.
Beyaz Peynir
Bol miktarda B12 vitamini içeren beyaz peynir ile kansızlık tedavisine katkı sağlayabilirsiniz.
Yumurta
Her gün 1 adet yumurta tüketerek B12 ve demir vitamini ihtiyacını önemli oranda karşılayabilirsiniz. 1 adet yumurta tüketimi ile B12 vitamininin %11’ini karşılarken; demir ihtiyacınızın %5’ini karşılayabilirsiniz.
Ispanak
Vitamin ve mineral bakımından oldukça güçlü bir içeriğe sahip olan ıspanak, vücut sağlığına önemli katkılarda bulunmaktadır. Gün içinde tükettiğiniz 100 gr çiğ ıspanak ile demir ihtiyacınızın %15’ini karşılayabilirsiniz.
Brokoli
Vitamin ve mineral deposu olarak nitelendirilen brokoli ile günlük demir ihtiyacınızın %3’ünü karşılayabilirsiniz.
Portakal
En çok sevilen kış meyvelerinden biri olan portakal, günlük demir ihtiyacınızın %1’ini karşılamanıza yardımcı olur.
Muz
Her gün 1 adet muz tüketerek günlük demir ihtiyacınızın %2’sini karşılayabilirsiniz.
Kansızlığa İyi Gelen Bitkiler Nelerdir?
Isırgan Otu
Demir eksikliği anemisine karşı önerilen bitkilerin başında gelen ısırgan otu, vitamin ve mineral bakımından oldukça güçlü bir içeriğe sahiptir. Isırgan otu tüketimi ile demir eksikliği anemisi tedavisine katkı sağlayabilirsiniz. Kansızlık tedavisi için özellikle tohumlarının tüketilmesi gerektiği belirtilir. Ancak hamilelerin ve diyabet hastalarının ısırgan otu tüketiminden kaçınmaları gerektiği ifade edilmektedir.
Maydanoz
Mutfağın olmazsa olmazlarından biri olan maydanoz, kansızlık tedavisinde sıkça kullanılmaktadır. Uzmanlar yarım bardak maydanozda 1,89 mg demir bulunduğunu belirtmektedir. Ayrıca maydanozu salata ve yemeklerde tüketebileceğiniz gibi maydanoz suyu kürünü de önerilen şekilde tüketebilirsiniz.
Kakao Bitkisi
Çikolata, diyetisyenler tarafından genellikle önerilmese de demir eksikliği anemisine karşı tüketilmesi önerilen besinler arasında yer alır. Kakao çekirdeği, demir vitamini bakımından oldukça zengin bir içeriğe sahiptir. 50 gram siyah çikolatada 1,75 gr demir vitamini bulunmaktadır. Buna bağlı olarak siyah çikolata tüketimiyle kansızlığa fayda sağlayabilirsiniz.
Kaba Yonca
Kaba yonca olarak adlandırılan bitki, genellikle hafif dereceli kansızlık tedavisinde kullanılmaktadır. Kaba yonca bitkisini salatalara ekleyebileceğiniz gibi çiğ olarak da tüketebilirsiniz. Demir vitanini bakımından güçlü bir içeriğe sahip olan kaba yonca, ayrıca A, B1, B2, B3, B4, B5, B6, C, E ve K gibi vitaminleri de içerir.